Dr Małgorzata Jędrzejczak

Stanowisko: Adiunkt badawczo - dydaktyczny

Pokój: 42a

Telefon: 42 631 39 48

E-Mail: malgorzata.jedrzejczak@p.lodz.pl

Wykształcenie:

Ukończona szkoła wyższa: Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, 1995r., mgr, praca magisterska nt: "Wpływ t-BHP na żywotność trisomicznych fibroblastów ludzkich".

Uzyskany stopień naukowy doktora: Uniwersytet Łódzki, Wydział Biologii i Nauk o Ziemi, 2000r., rozprawa doktorska nt: "Interakcja leków przeciwnowotworowych z immortalizowanymi komórkami".

Wybrane publikacje:

Jędrzejczak, M., Koceva-Chyła, A., Gwoździński, K., Jóźwiak, Z. Changes in plasma membrane fluidity of immortal rodent cells induced by anticancer drugs doxorubicin, aclarubicin and mitoxantrone. Cell Biology International, 1999 (23) p. 497.  

The aim of this study was to examine the effect of three structurally different anticancer drugs-the pro-oxidative anthracyclines doxorubicin (DOX) and aclarubicin (ACL), and antioxidative anthraquinone mitoxantrone (MTX) on the fluidity of plasma membrane of immortalized rodent fibroblasts using fluorescence spectroscopy and electron spin resonance (ESR) techniques. Two kinds of fluorescent probes (TMA-DPH and 12-AS) and spin labels (5-DS and methyl-12-DS) were used to monitor fluidity in the hydrophobic core and in the polar headgroup region of the lipid bilayer. Immortalized hamster B14 and NIH 3T3 mouse fibroblasts were exposed to DOX, ACL and MTX. We demonstrate that these drugs influence predominantly the hydrophobic core of the lipid bilayer, inducing significant decrease in its fluidity at low concentrations (2-5 μM). A decreased membrane fluidity at the surface of the lipid bilayer was observed only at a higher concentration (20 μM) of the drugs, which indicates that DOX, ACL and MTX intercalate mainly into the hydrophobic core of the membrane, thereby perturbing its structure.

Koceva-Chyła, A., Jędrzejczak, M., Skierski, J., Kania, K., Jóźwiak, Z. Mechanisms of induction of apoptosis by anthraquinone anticancer drugs aclarubicin and mitoxantrone in comparison with doxorubicin: Relation to drug cytotoxicity and caspase-3 activation. Apoptosis, 2005 (10), p.1497

We examined molecular events and morphological features associated with apoptosis induced by anthraquinone anticancer drugs aclarubicin, mitoxantrone and doxorubicin in two spontaneously immortalized cell lines (NIH 3T3 and B14) in relation to cytotoxicity of these drugs. The investigated cells showed similar sensitivity to aclarubicin but different sensitivity to doxorubicin and mitoxantrone: mitoxantrone was the most cytotoxic drug in both cell lines. All three drugs triggered both apoptosis and necrosis but none of these processes was positively correlated with their cytotoxicity. Apoptosis was the prevalent form of cell kill by aclarubicin, while doxorubicin and mitoxantrone induced mainly the necrotic mode of cell death. The extent and the timing of apoptosis were strongly dependent on the cell line, the type of the drug and its dose, and were mediated by caspase-3 activation. A significant increase in caspase-3 activity and the percentage of apoptotic cells, oligonucleosomal DNA fragmentation, chromatin condensation and formation of apoptotic bodies was observed predominantly in B14 cells. NIH 3T3 cells showed lesser changes and a lack of DNA fragmentation. Aclarubicin was the fastest acting drug, inducing DNA fragmentation 12 h earlier than doxorubicin, and 24 h earlier than mitoxantrone. Caspase-3 inhibitor Ac-DEVD-CHO did not show any significant effect on drug cytotoxicity and DNA nucleosomal fragmentation.

Wojciechowski K., Jędrzejczak M. Przemysł barwnikarski i perspektywy jego rozwoju. Barwniki, środki pomocnicze. 2009 (53) nr 2-3, s.74.

W artykule przedstawiono aktualny stan produkcji i perspektywy rozwoju przemysłu barwników, w wybranych krajach na świecie w okresie od 2000 do 2011r. Analiza została ograniczona do krajów azjatyckich: Chin, Indii i Tajwanu, posiadających obecnie znaczny udział na rynku produkcji barwników i ich półproduktów oraz tradycyjnych producentów i odbiorców jak Stany Zjednoczone i Niemcy. Na ich tle przytoczono stan aktualny i perspektywy rozwoju przemysłu barwników w dawnych krajach obozu socjalistycznego: w Rosji, Czechach i Polsce. Stwierdzono, że w ostatnich latach nastąpiły znaczne zmiany w zakresie produkcj i dystrybucji barwników w skali globalnej. Szczególnie obecna sytuacja gospodarcza może dodatkowo skomplikować prognozy rozwoju. Należy się spodziewać, ze dopiero dane za rok 2010 i lata późniejsze dadzą odpowiedź na pytanie o rzeczywisty stan rynku obrotu barwnikami w skali globalnej.

Kamińska A., Jędrzejczak M., Wojciechowski K. Adsorpcja barwników azowych na biomasie. Barwniki, środki pomocnicze, 2011 (55) nr 1-2, s. 1.

Adsorpcja może stanowić jedną z metod usuwania barwników ze ścieków zapewniając wysokiej jakości odpływy pozbawione zanieczyszczeń barwnych. Coraz większą popularnością cieszą się tanie, naturalne i łatwo dostępne sorbenty, jak biomasa mikroorganizmów, stanowiące dobrą alternatywę dla bardziej kosztownych materiałów (węgla aktywnego).

Jędrzejczak M., Wojciechowski K. Skuteczność oczyszczania ścieków farbiarskich  CHEMIK 2016(70)3, 150–157

W pracy przedstawiono analizę rzeczywistej skuteczności oczyszczania ścieków z zakładów barwiarskich, na przykładzie pięciu farbiarni znajdujących się w województwie łódzkim. W ramach pracy przeprowadzono szereg badań kontrolnych sprawdzających rzeczywiste wartości parametrów ścieków (ChZT, zawartość chlorków, poziom pH, zawartość zawiesin, suchej pozostałości oraz określono ilość substancji rozpuszczonych). W większości analizowanych przypadków ścieki z zakładów farbiarskich z Łodzi i okolic spełniały obowiązujące normy prawne. Jednak normy te nie obejmują obecnie wszystkich parametrów mogących mieć wpływ na mikroorganizmy osadu czynnego czy złóż biologicznych, takich jak zawartość metali ciężkich, czy toksyczność ścieków.

Jędrzejczak M. Preliminary study of the toxicity of rainwater runoff from the roofs with varying coverage, Folia Pomer. Univ. Technol. Stetin., Agric., Aliment., Pisc., Zootech.2016, 330(40)4, p. 101

W pracy badano toksyczność spływów deszczowych z czterech rodzajów dachów: o pokryciu miedzianym, z blachy cynkowej, z papy oraz z płyt cementowo-azbestowych (eternitu) wobec skorupiaka słodkowodnego Daphnia magna Straus. Do badań wykorzystano ścieki deszczowe pierwszego spływu, o największej koncentracji zanieczyszczeń. Toksyczność spływów deszczowych z dachów porównano z toksycznością opadu zebranego bezpośrednio, bez spłukiwania jakiejkolwiek powierzchni. Stwierdzono, że największą toksyczność wobec rozwielitek wykazywały spływy z dachu pokrytego blachą miedzianą. Spływy z dachu cynkowego wykazywały mniejszą toksyczność lecz ze względu na częstość występowania pokryć z blachy cynkowej i ocynkowanej znaczenie tego metalu w toksyczności miejskich ścieków deszczowych może być znacznie większe niż miedzi.

Wojciechowski K., Jędrzejczak M. Photochemical Degradation of Disazo Dyes, R-Salt Derivatives, on Dyed Cotton, Journal of Natural Fibers, 2017(14)3

Zsyntetyzowano i zbadano diazowe barwniki bezpośrednie, pochodne soli R. Barwniki przygotowano przez sprzęganie odpowiednich składników z tetrazotowanymi diacylowymi pochodnymi aromatycznych diamin. Badano szybkości degradacji fotochemicznej barwników na barwionej tkaninie bawełnianej. Określono skład tautomerów azo-hydrazonowych, ich agregatów oraz szybkości ich rozpadu w świetle UV-Vis. Stwierdzono, że długość łańcucha alifatycznego w cząsteczce wpływa na szybkość jego degradacji fotochemicznej, skład tautomeryczny oraz agregację barwników w formach azowych i hydrazonowych.

Sakson G., Brzezińska A., Bandzierz D., Olejnik D., Jędrzejczak M., Gryglik D.,  Badowska E. Monitoring of wastewater quality in Lodz sewage system (Poland)-do the current solutions enable the protection of WWTP and receiving water? International Journal of Energy and Environmental Engineering, 2021 (13) p. 713–727.
W artykule przedstawiono wyniki kampanii pomiarowej przeprowadzonej w kanalizacji łódzkiej w latach 2018–2021. Celem monitoringu była, między innymi, ocena składu ścieków pod kątem zagrożeń dla oczyszczalni ścieków oraz rzek miejskich, które są odbiornikami zrzutu z przelewów kanalizacji ogólnospławnej. Uzyskane wyniki analizowano z wykorzystaniem wielowymiarowych metod statystycznych: analizy głównych składowych i analizy skupień. Zastosowane metody nie pozwoliły jednak na pełną identyfikację zależności pomiędzy parametrami jakości ścieków, a także różnic i podobieństw w składzie ścieków z poszczególnych części miasta, co mogłoby uprościć i skrócić kampanie pomiarowe w przyszłości. Dlatego w przypadku dużych zlewni miejskich konieczne jest wprowadzenie innych rozwiązań w celu kontroli składu ścieków.

Jędrzejczak M., Wojciechowski K. A numerical method of analyzing the composition of colored wastewater from dyeing plant. International Journal of Environmental Science and Technology, 2022 (19) p. 1273-1284.
Przeprowadzono badania nad skutecznością usuwania zanieczyszczeń barwnych ze ścieków po procesie barwienia oraz porównawczą analizę spektrofotometryczną ścieków przed i po oczyszczeniu. Zaproponowana w pracy metoda wykorzystująca procedurę normalizacji poszczególnych widm i analizę ich cząstkowych różnic pozwala dokładnie opisać wydajność procesu oczyszczania ścieków barwnych oraz wskazuje rodzaj barwników syntetycznych stosowanych w procesach barwienia, dając możliwość doboru odpowiednich procedur ich usuwania lub utylizacji. Poprzez analizę II-pochodnych pasm absorpcyjnych zidentyfikowano ilość składników barwnych w ściekach oraz efekty fizyko-chemicznego i biologicznego oczyszczania. Umożliwiło to określenie rodzaju zanieczyszczeń barwnych pozostających w ściekach.

Jędrzejczak M. Gamification as a method supporting the adaptation of first-year students to the university life. Beyond Philology, 2024, (21) p. 11-32.
W pracy opisano rezultaty aplikacji projektu realizowanego w ramach szkolenia Mistrzowie Dydaktyki – Advanced Program, którego celem było wypracowanie metody zwiększenia zaangażowania oraz poprawy osiągnięć studentów pierwszego roku jednego z kierunków inżynierskich na Politechnice Łódzkiej. Wprowadzone w ramach jednego z przedmiotów elementy grywalizacji znacząco poprawiły frekwencję studentów na zajęciach oraz ich gotowość do podejmowania dodatkowych wyzwań. Grywalizacja zdaje się być (szczególne dla studentów pierwszego roku) bardzo obiecującą metodą poprawiającą zaangażowanie i ułatwiającą adaptację do procesu studiowania.

Arkuszewska-Gomulak A., Jędrzejczak M., Cichowicz R. Microbiological Analysis of Air Quality at the Campus of the Lodz University of Technology. Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja, 2024 (55) 32-37.
W badaniach wykonano pilotażową mikrobiologiczną analizę jakości powietrza zewnętrznego, głównie w kontekście ukształtowania terenu i jego zagospodarowania. Dokonano również wstępnej analizy wpływu lokalnych warunków pogodowych na liczebność bakterii i zarodników grzybów w powietrzu. Wykazano, że pomiary mikrobiologiczne mogą stać się nieodłącznym elementem w planowaniu zagospodarowania przestrzeni, kształtowaniu krajobrazu, czy też opracowywaniu koncepcji małej architektury związanej z odpoczynkiem człowieka.

Jędrzejczak M.,  Kotaś W. Potencjał eutrofizacyjny wód opadowych i ich wpływ na wzrost glonów słodkowodnych Desmodesmus subspicatus. Gaz, Woda i Technika Sanitarna, 2024 (9) p. 10-16.
Celem pracy była analiza chemiczna wód opadowych z opadu bezpośredniego, a także wody spływającej po blachodachówce pod względem zawartości biodostępnych form pierwiastków biogennych – azotu i fosforu. Zbadano wpływ wód opadowych na tempo wzrostu glonów Desmodesmus subspicatus metodą wykorzystywaną w szacowaniu toksyczności substancji chemicznych wobec glonów słodkowodnych. Stwierdzono, że wody opa¬dowe zawierają znaczne ilości biodostępnych form azotu i niewielkie ilości fosforanów. Zarówno wody opadu bezpośredniego, jak i spływy z dachu, działają stymulująco na wzrost hodowli glonów.
 

Projekty naukowe:

• "Opracowanie systemu monitoringu, wczesnego ostrzegania i zrównoważonego zarządzania dla oczyszczalni ścieków minimalizującego emisję zanieczyszczeń do środowiska wodnego z obszaru zurbanizowanego" finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Okres realizacji 2018 -2022 r. – wykonawca;
• "Innowacyjne środki i efektywne metody poprawy bezpieczeństwa i trwałości obiektów budowlanych  i infrastruktury transportowej w strategii zrównoważonego rozwoju" współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Okres realizacji 2010 – 2014 r. – wykonawca;
• "Opracowanie metody szybkiego szacowania toksyczności próbek środowiskowych".  Projekt "Nauka i biznes to dobre połączenie!" realizowany przez Poznański Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości (PAIP) w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Okres realizacji 2014 r. – 6 miesięcy – stażysta.

Szkolenia i projekty dydaktyczne:

Projekty:

• Udział w I edycji projektu “Mistrzowie dydaktyki” – program podstawowy i zaawansowany. Prowadzenie zajęć tutoringowych ze studentami,
• Udział w projekcie ZPU – Interdisciplinary Project

Szkolenia:

• Problem Based Learning,
• Design Thinking,
• Nowoczesne kompetencje dydaktyczne,
• "Learning by Doing" - "Wykorzystywanie aplikacji wspomagających pracę nauczyciela”,
• Szkolenie certyfikacyjne z zakresu E-learningu,
• Szkolenie z zakresu modułu H5P,
• "Techniki wspomagania realizacji pracy projektowej w zakresie efektywnego zarządzania sobą w czasie",
• Prezenter Webinariów,
• Gamifikacja,
• Challenge Based Learning.

Prowadzone zajęcia dydaktyczne:

• Biologia sanitarna – wykład i laboratorium,

• Chemia sanitarna – ćwiczenia,

• Ochrona środowiska – wykład i seminarium,

• Specjalne procesy w technologii wody i ścieków – laboratorium,

• Zintegrowany projekt przeddyplomowy (PBL).